ورزش- آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا-تاثير آلاينده

مقدمه

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮش ﺷﻬﺮﻫﺎ و اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﻤﻌﯿﺖ آﻧﻬﺎ در ﮐﺸﻮرﻣﺎن و اﻫﻤﯿﺖ اﻧﺠﺎم ورزش و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ در ارﺗﻘﺎء ﺳﻼﻣﺖ ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﺷﻬﺮﻫﺎي ﺑﺰرگ و ﺻﻨﻌﺘﯽ ﮐﻪ درﮔﯿﺮ ﻣﻌﻀﻞ آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا ﻫﺴﺘﻨﺪ، اﻃﻼع اﺟﻤﺎﻟﯽ ﭘﺰﺷﮑﺎن از آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا و اﺛﺮات آن ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ ورزﺷﮑﺎران و ﺑﯿﻤﺎران و اراﯾﻪ راﻫﻨﻤﺎﯾﯽﻫﺎي ﻻزم ﺑﻪ آﻧﻬﺎ در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮوز آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا ﺿﺮوري اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺿﻤﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﻫﻮا و اﺛﺮات ﻫﺮ ﯾﮏ از آﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺘﯽ ورزﺷﮑﺎران و ﮔﺮوهﻫﺎي ﭘﺮ ﺧﻄﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎران ﻗﻠﺒﯽ، رﯾﻮي، ﮐﻮدﮐﺎن و ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان، ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎي اﻧﺠﺎم ورزش در وﺿﻌﯿﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻫﻮا اراﯾﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.

ﻣﺸﮑﻞ آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا

آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻣﺸﮑﻞ روز ﺑﺴﯿﺎري از ﮐﺸﻮرﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﺮان ﺑﺪل ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺗﻤﺎم ﮐﻼﻧﺸﻬﺮﻫﺎي ﮐﺸﻮر اﯾﺮان ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ. آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ اﻓﺘﺎدن ﺳﻼﻣﺘﯽ و اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺮگوﻣﯿﺮ ﺑﯿﻤﺎران ﺷﺪه، ﺑﺮ ﮐﺎرﮐﺮد ورزﺷﯽ ورزﺷﮑﺎران ﻧﯿﺰ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺳﻮء دارد. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺘﻌﺪدي ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ ﮐﻪ اﺛﺮات ﺳﻮء آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﻫﻮا ﺑﺮ اﻧﺴﺎن ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﺎ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﻫﻮا در ﺣﯿﻦ ورزش ﺑﺮ ﮐﺎرﮐﺮد رﯾﻮي و ﮐﺎرايي ورزﺷﮑﺎران ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻨﻔﯽ دارد ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺷﺪت آﻟﻮدﮔﯽ در ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ، ﺑﺮﮔﺰارﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﺴﺎﺑﻘﺎت ورزﺷﯽ ﻫﻤﻮاره ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻞ ﺗﻌﯿﯿﻦ زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻣﺴﺎﺑﻘﺎت در اﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻮده اﻧﺪ. ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺮﮔﺰاري ﻣﺴﺎﺑﻘﺎت اﻟﻤﭙﯿﮏ 2008 در ﺷﻬﺮ ﭘﮑﻦ اﺷﺎره ﮐﺮد ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از آﻟﻮدهﺗﺮﯾﻦ ﮐﻼﻧﺸﻬﺮﻫﺎي دﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽآﯾﺪ و ﻏﻠﻈﺖ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﻫﻮاي آن ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮﻧﻮﮐﺴﯿﺪ ﮐﺮﺑﻦ، اﮐﺴﯿﺪﻫﺎي ﻧﯿﺘﺮوژن و ﮔﻮﮔﺮد، ازن و ذرات ﻣﻌﻠﻖ در ﺑﺮﺧﯽ از ﺳﺎﻋﺎت از ﻣﺮز اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻧﺮﻣﺎل ﻓﺮاﺗﺮ ﻣﯽرود .

 اﺛﺮات آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا با ورزش

از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ورزش ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﯽ ﮐﺎﻫﺶ اﻧﺪﮐﯽ از ﮐﺎراﯾﯽ ورزﺷﮑﺎر ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ وي در ﮐﺴﺐ ﻣﺪال ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪاي دارد، از اﺛﺮات آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا ﺑﺮ ﮐﺎراﯾﯽ ورزﺷﮑﺎران در ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻي ورزش ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻏﻔﻠﺖ ﮐﺮد .ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد در ﺧﺼﻮص ﺗﺄﺛﯿﺮات درازﻣﺪت آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا ﺑﺮ ﮐﺎراﯾﯽ ورزﺷﮑﺎران ﻫﻨﻮز ﺗﺤﻘﯿﻘﯽ ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺻﺮﻓﺎً ﺑﺮ اﺛﺮات ﺣﺎد آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا ﺑﺮ ﮐﺎراﯾﯽ ورزﺷﮑﺎران ﺗﺄﮐﯿﺪ دارد . از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و ﻧﻘﺶ آن در ﺗﻨﺪرﺳﺘﯽ ﻋﻤﻮم اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﻓﺮاﮔﯿﺮ ﺷﺪن ورزش در ﻣﯿﺎن اﻗﺸﺎر ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺮدم و ﺑﯿﻤﺎران ﺳﺎﮐﻦ در ﺷﻬﺮﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻫﻤﻮاره اﯾﻦ ﺳﺆال ﺑﺮاي آﻧﺎن ﻣﻄﺮح ﺑﻮده ﮐﻪ در ﭼﻪ ﺳﺎﻋﺘﯽ از ﺷﺒﺎﻧﻪروز ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ورزش ﺑﭙﺮدازﻧﺪ ﺗﺎ ﮐﻤﺘﺮ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ اﺛﺮات ﺳﻮء آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﻫﻮا ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ورزشﻫﺎ و ﺗﻤﺮﯾﻨﺎت داﺧﻞ ﺳﺎﻟﻦ آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮاي داﺧﻞ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮاي ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ ﺑﺎﺷﺪ. در ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺳﺮﺑﺴﺘﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺎﺷﯽ از آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي داﺧﻠﯽ ﻧﻈﯿﺮ آﻟﻮدﮔﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﻧﻮع ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ، اﻓﺮاد ﺣﺎﺿﺮ در ﻣﺤﻞ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ . ﻏﻠﻈﺖ ﺑﺴﯿﺎري از آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ (ذرات ﻣﻌﻠﻖ، SO2، O،3 ﻓﻠﺰات و ﺑﻨﺰن) ﻣﻌﻤﻮﻻً در داﺧﻞ ﻣﻨﺎزل ﮐﻤﺘﺮ از ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﺑﺮ ﻋﮑﺲ، ﺑﺮﺧﯽ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ CO ،NO2، ﺑﺮﺧﯽ ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻦﻫﺎي آروﻣﺎﺗﯿﮏ و ﺑﺴﯿﺎري از ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت آﻟﯽ ﻓﺮار (ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﻮﻟﻮﺋﻦ، ﮔﺰﯾﻠﻦﻫﺎ، ﻓﺮﻣﺎﻟﺪﺋﯿﺪ و ﻣﺘﺎنﻫﺎي ﮐﻠﺮﯾﻨﻪ) ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ در ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺳﺮﺑﺴﺘﻪ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﻓﻀﺎي ﺑﯿﺮوﻧﯽ دارﻧﺪ. ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﮔﻮﯾﺎي آﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺳﻄﻮح ﺑﺮﺧﯽ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ در ﻣﻨﺎزل ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻬﻮﯾﻪ ﻫﻮا ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﮐﻤﺘﺮ از ﻣﻨﺎزﻟﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻓﺎﻗﺪ اﯾﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻫﺴﺘﻨﺪ .  ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺴﯿﺎري از آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ (ﻧﻈﯿﺮ O3 و 2.5PM  ) ﻓﺎﻗﺪ ﻏﻠﻈﺖ آﺳﺘﺎﻧﻪاي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در زﯾﺮ آن ﺑﺪون ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺳﻮء ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺘﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ  داﻧﺴﺘﻦ روﻧﺪ ﻏﻠﻈﺘﯽ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ در ﺳﺎﻋﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺒﺎﻧﻪروز ﮐﻤﮏ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ورزش و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ در اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ و ﺑﯿﻤﺎر در ﺷﻬﺮﻫﺎي آﻟﻮده ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد.

 آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﻫﻮا

ﺳﺎزﻣﺎن ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ آﻣﺮﯾﮑﺎ (EPA) ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﻫﻮا را در 5 ﮔﺮوه ﻣﻬﻢ ﺗﻘﺴﯿﻢﺑﻨﺪي ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ (ﮐﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت ﭘﺘﺮوﺷﯿﻤﯽ، ﻓﻮﻻد و ...)، اﺣﺘﺮاق ﺳﻮﺧﺖ در ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺛﺎﺑﺖ (ﻧﯿﺮوﮔﺎهﻫﺎ و ...)، ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ (اﺗﻮﻣﺒﯿﻞ، ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎ و ...)، دﻓﻊ ﻣﻮاد زاﺋﺪ (ﻧﻈﯿﺮ ﺳﻮزاﻧﺪن زﺑﺎﻟﻪﻫﺎ در ﻫﻮاي آزاد، اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ از زﺑﺎﻟﻪﺳﻮزﻫﺎ) و ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﻣﺘﻔﺮﻗﻪ ﻧﻈﯿﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي ﺧﺎﻧﮕﯽ اﺳﺖ .

آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﻫﻮا ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﯿﺶ از 180 ﻣﯽرﺳﺪ، ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﯾﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ دﺳﺖ ﺑﺸﺮ ﺑﻮده و ﺑﻪ اﺷﮑﺎل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ذرات ﺟﺎﻣﺪ، ﻗﻄﺮات ﻣﺎﯾﻊ و ﯾﺎ ﮔﺎز وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ . دو ﮔﺮوه ﻋﻤﺪه از آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي اوﻟﯿﻪ و ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ. آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي اوﻟﯿﻪ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً ﻧﺸﺎت ﮔﺮﻓﺘﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﻈﯿﺮ ﻣﻮﻧﻮﮐﺴﯿﺪﮐﺮﺑﻦ، دي اﮐﺴﯿﺪ ﮔﻮﮔﺮد، اﮐﺴﯿﺪﻫﺎي ﻧﯿﺘﺮوژن، ﻫﯿﺪرو ﮐﺮﺑﻦﻫﺎ و ذرات ﻣﻌﻠﻖ (دوده، ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر و ﻣﻪ دود). آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ در اﺛﺮ ﺑﺮ ﻫﻢ ﮐﻨﺶ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻄﯽ (ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﯿﺪ، رﻃﻮﺑﺖ و ﺳﺎﯾﺮ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ) ﺑﺎ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي اوﻟﯿﻪ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه و ﺷﺎﻣﻞ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ازن، آﻟﺪﺋﯿﺪﻫﺎ، اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ و ﭘﺮاﮐﺴﯽ اﺳﺘﯿﻞ ﻧﯿﺘﺮات (PAN) ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮاي ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺷﺎﻣﻞ ﻫﺮ دو آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي اوﻟﯿﻪ و ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ اﺳﺖ .

اﺛﺮات آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ ﺑﺮ اﻧﺴﺎن و ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪه

اﺛﺮات آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ ﺑﺮ اﻧﺴﺎن و ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪه ﺑﺨﺸﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﯿﺰان ﻧﻔﻮذ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ ﺑﻪ داﺧﻞ ﺑﺪن ﺟﺎﻧﺪار اﺳﺖ. اﯾﻦ دوز از آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻣﻮاﺟﻬﻪ، ﻏﻠﻈﺖ آﻻﯾﻨﺪه در ﻫﻮاي ﺗﻨﻔﺲ ﺷﺪه، ﻣﯿﺰان و ﺣﺠﻢ ﺗﻬﻮﯾﻪ، دﻣﺎ و رﻃﻮﺑﺖ ﻫﻮاي ﺗﻨﻔﺲ ﺷﺪه و راه ﺗﻨﻔﺲ (ﺑﯿﻨﯽ ﯾﺎ دﻫﺎن) ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻮده و ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽﺷﻮد. آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ ﻋﻤﺪﺗﺎً دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺴﯽ را آﻟﻮده ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺳﻄﺢ ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﮔﺴﺘﺮده دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺴﯽ ﺑﺎ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ اﺳﺖ. ﻏﺸﺎﻫﺎي ﻣﺨﺎﻃﯽ ﺑﯿﻨﯽ، ذرات ﺑﺰرگ و ﮔﺎزﻫﺎي ﺑﺎ ﺣﻼﻟﯿﺖ ﺑﺎﻻ (ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل 99/9 درﺻﺪ SO2  اﺳﺘﻨﺸﺎق ﺷﺪه) را ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﻣﺎﻧﻊ از آﺳﯿﺐ ﻣﺠﺎري ﻫﻮاﯾﯽ ﻋﻤﻘﯽﺗﺮ و ﺑﺎﻓﺖ رﯾﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل، ذرات ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ و آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎي ﺑﺎ ﺣﻼﻟﯿﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ از اﯾﻦ ﺳﺪ ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. در ﺣﯿﻦ ورزش در وﺿﻌﯿﺘﯽ ﮐﻪ ﺗﻨﻔﺲ دﻫﺎﻧﯽ ﻧﻘﺶ ﻋﻤﺪه اي در ﺗﻬﻮﯾﻪ ﻓﺮد ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﻨﺪ، اﯾﻦ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ دﻓﺎﻋﯽ ﮐﻤﺘﺮ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﻮده و آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﻪ رﯾﻪﻫﺎ رﺳﯿﺪه و ﺑﺎ ﮔﺬر از ﻣﺨﺎط ﺗﻨﻔﺴﯽ وارد ﺧﻮن و ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﺑﺪن ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ، اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻬﻮﯾﻪ رﯾﻮي و ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﻫﻮا در ﺣﯿﻦ ورزش در رﺳﺎﻧﺪن آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ ﺑﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻋﻤﻘﯽﺗﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺴﯽ ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ . ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻇﺮﻓﯿﺖ اﻧﺘﺸﺎري رﯾﻪ ﺑﺎ ورزش اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ اﻧﺘﺸﺎر ﮔﺎزﻫﺎي آﻻﯾﻨﺪه از ﻃﺮﯾﻖ رﯾﻪ در ﺣﯿﻦ ورزش ﺷﻮد . در دوﻧﺪﮔﺎن ﻣﺴﺎﻓﺖﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪﯾﻦ روز ورزش ﺷﺪﯾﺪ در ﻫﻮاي آﻟﻮده، ﻣﯿﺰان ﭘﺎﮐﺴﺎزي ﻣﻮﮐﻮﺳﯽ ﻣﮋﮐﯽ (mucociliarry clearance) ﺑﯿﻨﯽ ﻣﺨﺘﻞ ﺑﻮد  ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﺎ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﻫﻮا در ﺣﯿﻦ ورزش ﺑﻮده اﺳﺖ . ﭼﻨﯿﻦ اﺧﺘﻼﻟﯽ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﭘﺎﮐﺴﺎزي ﺑﯿﻨﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ورزﺷﮑﺎر را ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ در ﺑﺮاﺑﺮ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﻫﻮا آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮﺗﺮ ﮐﻨﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺨﺎط ﺑﯿﻨﯽ ﺟﺬب ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ اﯾﻨﮏ راه ﺑﻪ ﻣﺠﺎري ﻫﻮاﯾﯽ ﻋﻤﻘﯽﺗﺮ ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ . در ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﺷﺪه در اﻧﺴﺎن ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﺛﺮات ﺑﺮوﻧﮑﻮ اﺳﭙﺎﺳﻢ ﻏﻠﻈﺖ ﯾﮑﺴﺎﻧﯽ از آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ازن و دي اﮐﺴﯿﺪ ﮔﻮﮔﺮد ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪاي در ﺣﯿﻦ ورزش ﺑﯿﺸﺘﺮ از وﺿﻌﯿﺖ در ﺣﺎل اﺳﺘﺮاﺣﺖ اﺳﺖ . ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﮐﻪ در ﺣﯿﻦ ورزش اﺳﺘﻘﺎﻣﺘﯽ رخ ﻣﯽدﻫﺪ و ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﻃﻮﻻﻧﯽﺗﺮ، ﺗﺼﻮر ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ورزﺷﮑﺎران اﺳﺘﻘﺎﻣﺘﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮات ﺳﻮء آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﻫﻮا آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮﺗﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ . ﺗﺄﺛﯿﺮ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﻣﻮﻧﻮﮐﺴﯿﺪ ﮐﺮﺑﻦ و ازن ﺑﺮ ﮐﺎﻫﺶ ﮐﺎراﯾﯽ ورزﺷﮑﺎران اﺛﺒﺎت ﺷﺪه اﺳﺖ. اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺠﻤﻊ ﺳﺮب در ﺧﻮن ورزﺷﮑﺎران در ﺣﯿﻦ ورزش در ﻫﻮاي آﻟﻮده ﺑﻪ ذرات ﻣﻌﻠﻖ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺗﺸﺪﯾﺪ اﺛﺮات ﺗﻮﮐﺴﯿﮏ اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺑﺮ ﺑﺪن ورزﺷﮑﺎران اﺳﺖ. در ﺣﯿﻦ ورزش، دي اﮐﺴﯿﺪ ﮔﻮﮔﺮد ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻓﻘﻂ در ﺑﯿﻤﺎران آﺳﻤﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﺸﮑﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ .

ﺗﻮزﯾﻊ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا

ﺗﻮزﯾﻊ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا ﻗﻮﯾﺎً ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﺮاﮐﻢ ﺟﻤﻌﯿﺖ و ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار ﺻﻨﺎﯾﻊ اﺳﺖ. ﺧﻮدروﻫﺎي ﺳﺒﮏ و ﺳﻨﮕﯿﻦ، ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﻫﺎ، ﺻﻨﺎﯾﻊ و اﺣﺘﺮاق ﺳﻮﺧﺖﻫﺎي ﻓﺴﯿﻠﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻤﺪه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﺎزﻫﺎي ﻣﻮﻧﻮﮐﺴﯿﺪ ﮐﺮﺑﻦ، اﮐﺴﯿﺪﻫﺎي ﮔﻮﮔﺮد و ﻧﯿﺘﺮوژن، ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻦﻫﺎ و ذرات ﻣﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽروﻧﺪ. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﻏﻠﻈﺖ آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎي CO و NO2  در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎ ﺗﺮاﻓﯿﮏ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﮐﻤﺘﺮ از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﭘﺮ ﺗﺮاﻓﯿﮏ اﺳﺖ . دﻣﺎي ﺑﺎﻻ و رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺮاﻧﮕﯿﺰاﻧﻨﺪه واﮐﻨﺶﻫﺎي اﯾﺠﺎد ﻣﻪ دود ﻓﺘﻮ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻﯾﯽ از ﻏﻠﻈﺖ آﻻﯾﻨﺪه ازن اﺳﺖ .

 ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از اﺛﺮات آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا

ﭘﺮﻫﯿﺰ از ﻣﻮاﺟﻪ روش اﺻﻠﯽ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از اﺛﺮات ﺳﻮء ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت و دراز ﻣﺪت آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا اﺳﺖ. اﻧﺘﺨﺎب زﻣﺎن و ﻣﮑﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ورزش و ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪت و ﻣﺪت ورزش از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﻠﯿﺪي ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽروﻧﺪ . اﻃﻼع از اﻟﮕﻮﻫﺎي روزاﻧﻪ و ﻓﺼﻠﯽ و ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت ﻏﻠﻈﺖ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي ﺑﺮاي ﺗﻤﺮﯾﻨﺎت ﺑﺎ ﺷﺪت ﺑﺎﻻ و ﺑﺮﮔﺰاري ﻣﺴﺎﺑﻘﺎت ﺑﺮﺗﺮ ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ اﺳﺖ. ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻏﻠﻈﺖ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺘﺄﺛﺮ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺛﺎﺑﺖ و ﻣﺘﺤﺮك آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﻫﻮا در ﻣﺤﻞ اﻧﺠﺎم ورزش اﺳﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ آب و ﻫﻮاﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺳﺮﻋﺖ وزش ﺑﺎد، دﻣﺎ، ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﯿﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻋﻮاﻣﻞ اﮐﻮﻟﻮژﯾﮏ و ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ وﺟﻮد ارﺗﻔﺎﻋﺎت و ﭘﺴﺘﯽ ﺑﻠﻨﺪيﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮ آن ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ.

ﭘﺮﻫﯿﺰ از از اﻧﺠﺎم ورزش در ﻣﮑﺎنﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﺎﻻي ﺧﻮدروﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﺎ ﮔﺎز ﻣﻮﻧﻮﮐﺴﯿﺪ ﮐﺮﺑﻦ را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪ. ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮﻫﺎي ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن و اواﯾﻞ ﭘﺎﯾﯿﺰ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﺑﺎﻻي O3  زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي ورزش در ﺷﻬﺮﻫﺎي ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻧﻤﯽآﯾﺪ . ﭼﻨﯿﻦ اﻟﮕﻮﯾﯽ ﺑﺮاي آﻻﯾﻨﺪه ازن در ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﻧﯿﺰ دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ .

البته اﺳﺘﻔﺎده از اﻃﻼﻋﺎت و ﻣﺪلﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد، ﺑﺮاي ورزﺷﮑﺎران ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻ و ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﯽ ﺧﺎﻟﯽ از اﺷﮑﺎل ﻧﯿﺴﺖ ﭼﺮا ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺪلﻫﺎﯾﯽ ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﻄﻮح ﺑﺴﯿﺎر ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮ ﺗﻬﻮﯾﻪ رﯾﻮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻬﻮﯾﻪ ورزﺷﮑﺎران رده ﺑﺎﻻ و ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﯽ (Elite) ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮد .

 ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از ضررهاي آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا هنگام ورزش

ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ اﻧﺠﺎم ورزش ﺑﻪ دور از ﻣﻨﺎﺑﻊ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ، ﻣﺤﻞﻫﺎي ﺗﺮدد ﺧﻮدروﻫﺎ و در ﺳﺎﻋﺎت ﮐﻢ ﺗﺮاﻓﯿﮏ ﺷﺒﺎﻧﻪروز ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد. ﻏﻠﻈﺖ ﺑﺴﯿﺎري از آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎي ﻫﻮا ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻤﺎﯾﯽ (exponential) ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ . اﻧﺠﺎم ورزش در ﺑﻮﺳﺘﺎنﻫﺎ و در ﺳﺎﻋﺎت ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﻏﻠﻈﺖ آﻟﻮدﮔﯽ در ﺷﺒﺎﻧﻪروز ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي ﺷﻬﺮﻧﺸﯿﻨﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﯾﻠﻨﺪ در ﻓﻀﺎي ﺑﺎز ورزش ﮐﻨﻨﺪ.

ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ داﻧﺴﺘﻦ روﻧﺪ ﻏﻠﻈﺖ ﺳﺎﻋﺘﯽ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ در ﻣﺤﻞﻫﺎي ورزش ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﮐﻤﮏ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ورزش و ﺑﺮﮔﺰاري ﻣﺴﺎﺑﻘﺎت در ﺷﻬﺮﻫﺎي آﻟﻮده ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺳﺎﻋﺎت اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﺻﺒﺢ (ﻗﺒﻞ از 7 ﺻﺒﺢ) در ﺗﻬﺮان ﺑﻪ دﻟﯿﻞ وﺟﻮد ﺣﺪاﻗﻞ ﻏﻠﻈﺖ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ذرات ﻣﻌﻠﻖ زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ورزش ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺑﺮاي ﺑﯿﻤﺎران ﻗﻠﺒﯽ، رﯾﻮي، ﮐﻮدﮐﺎن و ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد .

ﺑﯿﻤﺎران رﯾﻮي ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﻣﺒﺘﻼﯾﺎن ﺑﻪ آﺳﻢ ﺑﺎﯾﺪ از اﻧﺠﺎم ورزش در ﺳﺎﻋﺎت اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﻓﺼﻮل ﮔﺮم ﺳﺎل اﺟﺘﻨﺎب ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﺎﻻي اﯾﻦ دﺳﺘﻪ از ﺑﯿﻤﺎران ﺑﻪ آﻻﯾﻨﺪه ازن اﺳﺖ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺎت ﺗﺠﻤﻊ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﮐﺎﻫﺶ ﮐﺎراﯾﯽ ورزﺷﮑﺎران در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ آﻻﯾﻨﺪه ازن ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎت ورزﺷﯽ در اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺎت ﺑﺮﮔﺰار ﺷﻮد.

ﺑﯿﻤﺎران آﺳﻤﯽ ﺑﻪ آﻻﯾﻨﺪه دي اﮐﺴﯿﺪ ﮔﻮﮔﺮد ﻧﯿﺰ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﻏﯿﺮ ﻋﺎدي دارﻧﺪ و ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺘﯽاﻻﻣﮑﺎن ﺑﻪ دور از ﻣﺤﻞﻫﺎ و ﺳﺎﻋﺎت اوج آﻟﻮدﮔﯽ اﯾﻦ آﻻﯾﻨﺪه ﮐﻪ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ ﻣﮑﺎنﻫﺎ و ﺳﺎﻋﺎت ﭘﺮ ﺗﺮاﻓﯿﮏ ﺷﻬﺮ اﺳﺖ ورزش ﮐﻨﻨﺪ. اﯾﻦ دﺳﺘﻪ از ﺑﯿﻤﺎران ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺒﻞ از اﻧﺠﺎم ورزش از داروﻫﺎي اﺳﺘﻨﺸﺎﻗﯽ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪ و اﯾﻦ داروﻫﺎ را در ﺣﯿﻦ ورزش ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔﺎده اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ﻫﻤﺮاه ﺧﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎراﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﮑﺮر در ﺣﯿﻦ ورزش دﭼﺎر ﺣﻤﻼت آﺳﻢ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ رﻋﺎﯾﺖ زﻣﺎن و ﻣﮑﺎن ورزش از ﺟﻬﺖ ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﻏﻠﻈﺖ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ، ﻗﺒﻞ از ﺷﺮوع ورزش از داروﻫﺎي ﭘﺎﯾﺪارﮐﻨﻨﺪه Mast cell ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺮوﻣﻮﻟﯿﻦ ﺳﺪﯾﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺳﺘﻨﺸﺎﻗﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮده و در ﺻﻮرت ﭘﯿﺪاﯾﺶ ﻋﻼﯾﻢ در ﺣﯿﻦ ورزش از اﺳﭙﺮي ﺑﺘﺎ آﮔﻮﻧﯿﺴﺖ ﮐﻮﺗﺎه اﺛﺮ ﻧﻈﯿﺮ ﺳﺎﻟﺒﻮﺗﺎﻣﻮل اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪ .

در ﺷﺮاﯾﻂ واروﻧﮕﯽ ﻫﻮا ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻋﻤﻮم ﻣﺮدم و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﮔﺮوهﻫﺎي ﭘﺮ ﺧﻄﺮ (ﺑﯿﻤﺎران ﻗﻠﺒﯽ، رﯾﻮي، ﮐﻮدﮐﺎن و ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان) از اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ ﺳﻨﮕﯿﻦ در ﻓﻀﺎي ﺑﺎز اﺟﺘﻨﺎب ﮐﻨﻨﺪ و در ﺧﺎﻧﻪ و ﯾﺎ ﺳﺎﻟﻦﻫﺎي ورزﺷﯽ ﺑﺎ ﺗﻬﻮﯾﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ورزش ﮐﻨﻨﺪ. ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﺸﺪارﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ذﯾﺮﺑﻂ در ﺧﺼﻮص ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻫﻮا ﻗﺒﻞ از اﻧﺠﺎم ورزش ﺿﺮوري اﺳﺖ.

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﮐﺎﻫﺶ ﮐﺎراﯾﯽ ورزﺷﮑﺎران در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ آﻻﯾﻨﺪه ﻣﻮﻧﻮﮐﺴﯿﺪ ﮐﺮﺑﻦ ﺣﺘﯽ ﺑﻪ ﻣﺪت ﮐﻮﺗﺎه ﻻزم اﺳﺖ ورزﺷﮑﺎران ﻗﺒﻞ از ﺣﻀﻮر در ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ و ﺗﻤﺮﯾﻦ از ﺗﻤﺎس ﺑﺎ دود ﺳﯿﮕﺎر اﺟﺘﻨﺎب ﮐﺮده و ﺣﺘﯽ اﻻﻣﮑﺎن از ﻣﺤﻞﻫﺎي ﮐﻢ ﺗﺮاﻓﯿﮏ ﺑﻪ ورزﺷﮕﺎه اﻧﺘﻘﺎل داده ﺷﻮﻧﺪ.

تاثير تغذيه بر كاهش مضرات آلودگي هوا بر ورزشكاران

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ وﯾﺘﺎﻣﯿﻦﻫﺎ و آﻧﺘﯽاﮐﺴﯿﺪانﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ C و E و A و ﺑﺘﺎ ﮐﺎروﺗﻦ در ﮐﻢ ﮐﺮدن اﺛﺮات ﺳﻮء آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ ﺑﺮ ﺑﺪن ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮐﺎﻣﻞ و ﺻﺤﯿﺢ ﺑﻮدن رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ورزﺷﮑﺎران ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ. ورزﺷﮑﺎران ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﮐﺎﻓﯽ از ﻣﯿﻮه و ﺳﺒﺰﯾﺠﺎت ﺗﺎزه در رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪ و در ﺻﻮرت ﻣﺼﺮف ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ و ﯾﺎ وﺟﻮد ﮐﻤﺒﻮد زﻣﯿﻨﻪاي از ﻣﮑﻤﻞﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ آﻧﮑﻪ ﮐﻠﺴﯿﻢ ﺧﻨﺜﯽﮐﻨﻨﺪه اﺛﺮات ﻣﻨﻔﯽ ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺖ ﺑﺎ ﺳﺮب اﺳﺖ ، ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ورزﺷﮑﺎران اﺳﺘﻘﺎﻣﺘﯽ ﮐﻪ در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺟﺎدهﻫﺎ و ﻣﻨﺎﻃﻖ ﭘﺮ ﺗﺮاﻓﯿﮏ ورزش ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﻣﺼﺮف ﺷﯿﺮ و ﻟﺒﻨﯿﺎت ﺧﻮد را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﻨﺪ و ﯾﺎ در ﺻﻮرت ﻣﺼﺮف ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ از ﻣﮑﻤﻞ ﮐﻠﺴﯿﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.